DT&V: regie op vertrek
De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) regisseert het daadwerkelijk vertrek van vreemdelingen die geen recht hebben op verblijf in Nederland. De regievoerders van de DT&V werken nauw samen met COA-medewerkers in de azc's om uitgeprocedeerde vreemdelingen zonder verblijfsrecht te begeleiden bij hun vertrek uit Nederland.
Persoonlijke gesprekken en doorverwijzen
Hoort een asielzoeker van de IND dat hij niet in Nederland mag blijven? Dan gaat een regievoerder van de DT&V met hem in gesprek over terugkeer naar het land van herkomst of een ander land.
Ook de casemanager van het COA gaat met de asielzoeker in gesprek. Dat doet hij zo snel mogelijk na binnenkomst in het azc. Hij confronteert hem met de realiteit: je hebt geen verblijfsvergunning gekregen. Of: hou er rekening mee dat de IND jouw asielaanvraag kan afwijzen.
Bij een afwijzing van de asielaanvraag stimuleert de casemanager zelfstandig vertrek en vertelt hij hoeveel dagen de asielzoeker nog in een azc mag blijven om zich voor te bereiden op terugkeer. En wat de gevolgen zijn als hij niet meewerkt aan vertrek en kiest voor een illegaal verblijf in Nederland.
Ook vraagt de casemanager naar zijn plannen voor herintegratie in het land van herkomst. Wat zijn belemmeringen en wat heeft hij nodig? Hij vertelt dat organisaties zoals de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) en Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) hulp bieden bij herintegratie. Asielzoekers kunnen in terugkeerprojecten van IOM bijvoorbeeld een klein bedrijfje opzetten, een opleiding volgen of een vergoeding krijgen.
De casemanager houdt in de gaten of mensen niet langer in de opvang blijven dan het aantal dagen waar ze recht op hebben.
Toekomsttraining bij terugkeer
Volwassen asielzoekers die niet in Nederland mogen blijven, volgen de Toekomsttraining van het COA. In deze groepstraining bereiden ze zich voor op hun toekomst buiten Nederland en stimuleren we zelfstandig vertrek. Het programma bestaat uit een aantal vaste onderdelen, waaronder: realiteitszin, toekomstverwachtingen, Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), illegaliteit, en Internationale Organisatie voor Migratie (IOM).
Lokaal ketenoverleg
In elk azc werken regievoerders van de DT&V. Zij organiseren het lokaal ketenoverleg met medewerkers van het COA, de IND en de Vreemdelingenpolitie (AVIM). In het lokaal ketenoverleg bespreken we de situatie van asielzoekers die het land moeten verlaten. Werken zij mee aan zelfstandig vertrek? Bereiden zij zich voor op herintegratie? We bespreken hoe we hen samen het beste kunnen begeleiden.
Opvanglocaties voor terugkeer
Afgewezen asielzoekers mogen nog maximaal 28 dagen in een regulier azc wonen om hun vertrek uit Nederland voor te bereiden. Daarna kunnen zij nog maximaal 12 weken onderdak krijgen in de vrijheidsbeperkende locatie, maar alleen als er zicht is op vertrek. Gezinnen met minderjarige kinderen verhuizen indien nodig naar een gezinslocatie.
Gedwongen vertrek uit Nederland
Werken afgewezen asielzoekers niet mee aan hun terugkeer? Dan kan DT&V overgaan op gedwongen vertrek. Soms is er geen zicht op uitzetting, bijvoorbeeld als het land van herkomst geen vluchtelingen terugneemt. Ook dan hebben asielzoekers geen recht op opvang meer en moeten ze het azc verlaten. Zij verdwijnen vaak ‘met onbekende bestemming’ (mob). Hun verblijfplaats is onbekend.
Documentaire: Het is uw land
In de documentaire 'Het is uw land' (2014) volgt regisseur Kees Vlaanderen DT&V-regievoerders en de uitgeprocedeerden waar ze mee te maken krijgen. Hij filmde ook een lokaal ketenoverleg en gedwongen vertrek met COA-medewerkers op onze gezinslocatie in Emmen.
