Asielopvangwijzer

Wetten en taken

Wet en regelgeving

Wat we doen in asielopvang is vastgelegd in nationale en Europese wetgeving. In de Wet COA (1994) zijn de volgende taken vastgelegd:

onderdak bieden aan asielzoekers
hen begeleiden naar een toekomst in Nederland of daarbuiten
opvanglocaties verwerven en beheren
de veiligheid en leefbaarheid in de opvanglocaties handhaven
asielzoekers voorzien van noodzakelijke middelen
EU opvangrichtlijn
Wet COA
Spreidingswet
Kwaliteitskader Gemeentelijke Opvang
Wijziging van de Regeling verstrekkingen asielzoekers

Opvang en begeleiding

Het COA biedt asielzoekers onderdak en begeleiding. Tijdens het asielproces vangen we asielzoekers op in verschillende soorten opvanglocaties. We werken nauw samen met ketenpartners IND, DTenV en de Vreemdelingenpolitie (AVIM).

Spreidingswet

Opvanglocatie openen

Besluitvorming en proces

Het openen van een opvanglocatie vraagt om een zorgvuldig proces en besluitvorming. VNG en COA hebben hiervoor samen handreikingen geschreven.

Vastgoed

Het COA is dringend op zoek naar opvanglocaties voor korte- (noodopvang) en lange termijn (reguliere opvang). De gebouwen en terreinen die we zoeken, moeten voldoen aan een aantal eisen. Een deel van de panden is eigendom van het COA. Een ander deel huren we van particulieren, maatschappelijke organisaties, overheden of marktpartijen. Soms huren we terreinen om tijdelijke units te plaatsen. Ook kleinschalige locaties behoren tot de mogelijkheden.

Communicatie

Het openen van een asielopvanglocatie kan weerstand oproepen bij omwonenden. Tijdige en open communicatie is heel belangrijk. Vanuit jarenlange ervaring zijn een aantal hulpmiddelen gemaakt.

Toolkit nieuwe (nood)opvanglocaties

Toolkit nieuwe opvanglocaties voor alleenreizende jongeren (amv)

Financiering

Gemeenten met een asielopvang hebben recht op verschillende financiële vergoedingen. Dit is mede afhankelijk of de gemeente zelf een locatie gaat exploiteren of het COA de locatie exploiteert.

Exploitatie door het COA

In een oriënterend gesprek verkennen onze vastgoedadviseurs met gemeenten de mogelijkheden voor de vestiging van een opvanglocatie. Over elke opvanglocatie maken we afspraken met gemeenten die worden vastgelegd in een vaste – met de VNG opgestelde- bestuursovereenkomst. Deze afspraken gaan onder meer over het aantal opvangplaatsen, de looptijd, de overlegstructuur, het onderwijs, de gezondheidzorg, veiligheid en de financiering.

Exploitatie door gemeente

De Spreidingswet maakt het mogelijk dat gemeenten zelf locaties aanbieden aan het COA, maar ook zelf kunnen exploiteren. Binnenkort volgt informatie over wat daarbij komt kijken en hoe de taken en rollen verdeeld zijn.

Taken op een opvanglocatie

Overzicht minimale (wettelijke) taken en verantwoordelijkheden opvanglocatie

Overzicht (wettelijke) taken en verantwoordelijkheden op een opvanglocatie

Verstrekkingen

Naast onderdak bestaat de opvang uit begeleiding, noodzakelijke middelen voor levensonderhoud en toegang tot medische zorg. Dit is wettelijk vastgelegd. Asielzoekers krijgen maaltijden of eetgeld en later komt daar leefgeld bij. Die gelden worden wekelijks uitgekeerd. Asielzoekers met eigen inkomsten of vermogen betalen een eigen bijdrage in de kosten van de opvang.

Begeleiding

In elk azc heeft COA naast alle activiteiten een vast aanbod van begeleidingsprogramma’s. De programma’s gaan over wonen en leven in een azc, over inburgering in Nederland of over terugkeer naar het land van herkomst.