Sinds juni 2020 beschikt de stad over een volwaardig asielzoekerscentrum (azc) aan de François de Veijestraat, met een capaciteit van 650 personen. Daarnaast zijn er een dependance in Mariënwaard en opvang in het Novotel, waar in totaal nog eens ruim 150 asielzoekers verblijven.
“Als stadsbestuur vinden we het van belang om onze verantwoordelijkheid te nemen in de opvang van mensen op de vlucht,” zegt Bastiaens. “We hebben in Maastricht een volwaardig azc dat goed functioneert en waar we de juiste begeleiding kunnen bieden.”
De gemeente hecht veel waarde aan communicatie met haar inwoners. Tijdens de planfase voor het azc aan de François de Veijestraat was er intensief contact met buurtbewoners. Een klankbordgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de buurt, politie, handhaving en gemeente, kwam regelmatig bijeen om vragen en zorgen te bespreken. “Het is zaak dat vragen of zorgen die daar worden besproken, ook snel worden opgepakt en buurtbewoners een terugkoppeling ontvangen,” aldus Hoenderkamp.
Open spreekuur
Voor de crisisopvang in Mariënwaard was er in eerste instantie onrust bij een groep buurtbewoners en ouders van de kinderen die naar de tegenovergelegen school gaan. De gemeente bood toen open spreekuur aan op straat bij de beoogde opvanglocatie en ging in gesprek met vertegenwoordigers van de verontruste buurtbewoners. “Dat leverde een goed, maar ook eerlijk gesprek op,” zegt Bastiaens. “Wees duidelijk wat je gaat doen als gemeente, waarom je dat doet en wat je wel of niet kunt betekenen voor de vragen en zorgen van mensen.”
Maastricht werkt nauw samen met andere gemeenten in de regio. “We nemen deel aan de regionale regietafel met Provincie Limburg en de andere Limburgse gemeenten,” zegt Bastiaens. “Hieruit is bijvoorbeeld het provinciale plan voor de opgave van opvangplekken voortgekomen.”
Met het COA onderhoudt de gemeente goede contacten: “We hebben goede contacten, zowel ambtelijk als bestuurlijk,” gaat Hoenderkamp verder. “Zowel als het gaat om afspraken over de duur van de locaties, maar ook als er zaken spelen waarbij asielzoekers zijn betrokken.”
Ook is het volgens de wethouders belangrijk om bij (crisis)opvang goed na te denken over voorzieningen zoals medische hulp, toegang tot onderwijs en dagbesteding. “Het is makkelijk om enkel te denken in bed-bad-brood termen. Deze mensen moet je meer kunnen bieden in je gemeente”, zegt Hoenderkamp.

Positieve ervaringen
De gemeente is trots op de positieve ervaringen van buurtbewoners na de komst van een opvanglocatie. “Als buurtbewoners aangeven dat het op bepaalde locaties nu veiliger is dan voorheen, weet je dat het goed zit,” zegt Bastiaens. “Ook zijn we trots op inwoners uit de buurt die vrijwillig activiteiten aanbieden aan vluchtelingenkinderen, onder andere met Sinterklaas of kerst.”
Daarnaast worden mooie successen geboekt met de Maastrichtse pilot 'Meer asielzoekers aan het werk', waarin samen met ketenpartners op het gebied van arbeidsparticipatie en werkgevers wordt geprobeerd meer asielzoekers aan betaald werk te helpen. “De eerste resultaten zijn meer dan positief,” zegt Hoenderkamp. “Voor zowel de werkgever, maar zeker ook voor de asielzoeker een waardevolle ervaring en goede start in Nederland.”