Wat is de Reba?
De Reba regelt dat bewoners met eigen vermogen of inkomsten een bijdrage betaalt aan de opvang. Die bijdrage gaat over het weekgeld, de maaltijden die zij van het COA ontvangen en de huisvesting. Dit kun je vergelijken met huurkosten en de kosten van basisbehoeften zoals eten, persoonlijke hygiëne, kleding etc.
Wat kost de opvang?
De opvangkosten per bewoner per maand bedragen in een azc ruim € 2.100. Dat is € 71 per bewoner per dag en € 26.000 per jaar (in 2024). De kosten voor de noodopvang liggen vaak vele malen hoger.
Waarom hebben we een Reba?
De Reba is een wettelijke regeling die door de Rijksoverheid is bepaald. Het COA vindt de eigen bijdrage een belangrijk principe. De opvangvoorzieningen zijn bedoeld voor mensen die niet met eigen middelen kunnen voorzien in de noodzakelijke kosten van bestaan. Dit principe kennen we ook uit de Participatiewet voor mensen die een uitkering krijgen; die krijg je alleen als je onvoldoende geld hebt om van te leven. Ook Oekraïense vluchtelingen met inkomen of vermogen betalen een bijdrage voor de opvang.
Hoeveel bewoners betalen een eigen bijdrage?
Sinds 2021 is het aantal werkenden die een eigen bijdrage betalen gestegen van 1.237 naar 2.823 in 2024. Of, hoeveel en over welke termijn bewoners een maandelijkse eigen bijdrage betalen, hangt af van het inkomen of vermogen en de samenstelling van het gezin.
Hoe wordt de eigen bijdrage berekend voor een bewoner met inkomen?
Bij de berekening van de eigen bijdrage hanteert het COA de normbedragen voor de Participatiewet die de Rijksoverheid jaarlijks vaststelt. Een bewoner mag in ieder geval 25% van het netto inkomen met een maximum van € 273 (januari 2025) per maand zelf houden. Iemand betaalt uiteraard nooit meer dan de maximale kosten die binnen de Reba worden gehanteerd. Die bedragen per maand in 2025 maximaal € 533,07 voor een alleenstaande bewoner en € 1.384,04 voor een gezin met 2 volwassenen en 2 minderjarige kinderen. Als het inkomen hoger is dan de maximale eigen bijdrage, dan houden bewoners naast het vrijgestelde bedrag ook dat bedrag over.
Is de Reba een reden om niet te gaan werken?
Het precieze effect is lastig in te schatten. Regioplan heeft onderzoek gedaan naar belemmeringen voor asielzoekers bij het toetreden tot de arbeidsmarkt. Hierin geeft de meerderheid van de bewoners aan achter de Reba te staan. Veel bewoners vinden het bedrag hoog, maar vooral de onduidelijkheid over de precieze afdracht is een belemmering om te gaan werken. Daarom komt er een rekentool waarmee bewoners een indicatie krijgen van de eigen bijdrage.
Voor wie geldt de Reba niet?
Alleenreizende jongeren (amv) met een bijbaantje hoeven sinds 1 april 2025 geen eigen bijdrage te betalen. Voor grote gezinnen is de toepassing van de Reba per 1 juni 2025 aangepast omdat daar de bijdrage behoorlijk kon oplopen. Meerderjarige kinderen in een gezin en medebewoners zoals een neef of nicht betalen nu alleen een bijdrage voor hun eigen opvangkosten in plaats van voor het hele gezin. De uitvoering van de Reba sluit met deze wijzigingen ook beter aan op de Participatiewet.
