Spreidingswet zorgt voor meer reguliere (duurzame) opvangplekken
Het COA heeft de Spreidingswet nodig voor voldoende stabiele opvangplekken. De urgentie blijft daarvoor hoog. Niet omdat er steeds meer asielzoekers naar Nederland komen, we zien nu juist een daling, maar omdat er te weinig reguliere opvangplekken zijn en bewoners steeds langer in de opvang blijven. Dat laatste komt door de lange asielprocedures bij de IND en gebrek aan huisvesting in gemeenten. Mede door de wet verwachten we op 1 juli 75.000 opvangplekken beschikbaar te hebben en zijn we met 50 ‘nieuwe’ gemeenten in gesprek.
Deze opvanglocaties zijn deels nog tijdelijk omdat ontwikkeling van duurzame locaties tijd kost, maar de wet blijkt een goede manier om daar te komen. Op termijn kunnen deze locaties ook ingezet worden voor het huisvesten van andere doelgroepen in de samenleving en daarmee een bijdrage leveren aan het woningtekort.
Spreidingswet maakt asielopvang veel minder duur
Nu de Spreidingswet intrekken zonder werkend alternatief, is een recept voor nog duurdere en slechte opvang. Dan worden we nog afhankelijker van tijdelijke, dure noodopvang, zoals hotels en schepen. COA-bestuurder Joeri Kapteijns: ‘met de wet kunnen we op termijn af van de noodopvang en dat scheelt minimaal een miljard per jaar aan kosten. Samen met stabiele financiering voor het COA kunnen de kosten voor asielopvang fors omlaag. De bestaande afspraken daarover hopen we in de volgende begroting terug te zien.’
Spreidingswet betekent een uitlegbaar verhaal voor gemeenten
Met het intrekken van de wet wordt het COA weer volledig afhankelijk van de vrijwillige inzet van gemeenten. Hoewel veel gemeenten telkens bereid zijn om (tijdelijk) te helpen, bleek vrijwilligheid voor de komst van de Spreidingswet niet genoeg. Asielopvang leunde jarenlang op minder dan de helft van alle gemeenten. In de contourennota wordt het belang van spreiding en de samenwerking tussen overheden weliswaar bepleit, maar zonder taakstelling werkt dit niet. Een wettelijke taak helpt gemeenten bij het uitleggen van hun bijdrage aan de asielopvang.
Het is niet voor niets dat verreweg de meeste gemeenten pleiten voor het behoud van de wet. Door beter te spreiden, locaties te realiseren die passen bij de omvang van gemeenten en op tijd te weten waar iedereen aan toe is, maken we asielopvang acceptabeler voor buurten. Bij een mogelijke lagere bezetting in de toekomst is de Spreidingswet ook een belangrijk handvat voor het evenwichtig afbouwen van opvangplekken in gemeenten.
Spreidingswet betekent meer kans om snel mee te doen in de samenleving
Er gaat een wereld schuil achter de simpele woorden ‘voldoende stabiele opvangplekken’. Het belang hiervan is groot voor bewoners en onze taak hen goed te begeleiden. Bijvoorbeeld voor de jongeren die zonder ouders naar Nederland komen. Zij moeten hier gezond en veilig kunnen opgroeien en participeren. Dat lukt alleen op een vaste, stabiele plek met goede begeleiding, continuïteit van onderwijs en zorg om hen heen. Het intrekken van de Spreidingswet maakt dit onzeker.
Voor onze volwassen bewoners is spreiding en stabiliteit belangrijk om snel te kunnen inburgeren in de gemeente waar ze ook komen te wonen als ze mogen blijven. De vele verhuizingen zijn een belemmering om goed de taal te leren, een netwerk op te bouwen en om een baan te vinden. De Spreidingswet is nodig om die stabiele plekken voor elkaar te krijgen. Dat is niet alleen belangrijk voor de toekomst van deze nieuwkomers dat ze bij kunnen dragen aan onze maatschappij, maar ook voor onze samenleving.