Het goede nieuws is dat volgens Regioplan veel belemmeringen op te lossen zijn. Het rapport is onderdeel van een bredere maatschappelijke ontwikkeling om asielzoekers en/of statushouders actiever deel te kunnen laten nemen in de samenleving. Het COA hoopt dat de aanbevelingen van het rapport daar een bijdrage aan kunnen leveren. Voor de zomer wordt duidelijk wat het kabinet precies met de aanbevelingen gaat doen.
Waarom werken voor asielzoekers lastig is
Maar 4% van de asielzoekers die in procedure zijn, kreeg tussen 2017 en 2021 een werkvergunning. Uit het onderzoek blijkt welke uitdagingen en obstakels asielzoekers tegenkomen om te kunnen werken. Ten eerste zit de 24-weken-eis in de weg. Het is voor werkgevers onaantrekkelijk om iemand in dienst te hebben - en daarin te investeren - die maar 24 weken mag werken. De verplichte Tewerkstellingsvergunning, die werkgevers moeten aanvragen, is vrij onbekend en er zijn lange wachttijden. Daarnaast hebben asielzoekers meer begeleiding nodig om werk te vinden en duurt het krijgen van een BSN-nummer en verlenging van identiteitsbewijzen te lang.
Hoe kijkt het COA naar het rapport
Het COA vindt het goed dat deze belemmeringen onderzocht zijn en wil graag een bijdrage leveren aan het oplossen van de knelpunten. Het rapport onderschrijft op punten wat wij in de praktijk ervaren en kan een belangrijke onderlegger zijn om belemmerende wet- en regelgeving te herzien. Vooral het aanpassen van de 24-weken-eis kan voor verandering zorgen, mits ook andere belemmerende factoren worden aangepakt.
Onderdeel van maatschappelijke ontwikkeling
Het Regioplan rapport is onderdeel van een aantal belangrijke stappen die de afgelopen periode zijn gezet om asielzoekers en/of statushouders actiever deel te laten nemen in de samenleving. Zo presenteerde het ministerie van SZW vorige maand een plan van aanpak om statushouders sneller aan het werk te krijgen. Een plan dat met sociale partners en een groot aantal maatschappelijke organisaties, uitzenders en gemeenten tot stand is gebracht. Ook diverse Kamerleden maakten afgelopen jaar plannen daarvoor.
COA: actieve deelname asielzoekers in samenleving belangrijk
Bestuurslid Joeri Kapteijns: “In de bijna 30 jaar dat het COA asielzoekers opvangt en begeleidt, zien we hoe gemotiveerd onze bewoners vaak zijn om in Nederland een nieuw leven te beginnen. Daar moeten ze helaas vaak te lang op wachten. Al helemaal in de huidige asielcrisis. Dat is frustrerend, slecht voor hun welzijn en echt een belemmering om goed te integreren.” Gisteren lichtte Joeri Kapteijns dit toe in het programma Goedemorgen Nederland.
Het COA wil dat asielzoekers actief kunnen blijven in de Nederlandse samenleving. Bijvoorbeeld door taalles, vrijwilligerswerk en betaald werk. Daartoe steunt en faciliteert het COA vanuit zijn taak diverse programma’s en initiatieven. Zo worden er bij 38 Meedoenbalies op azc’s bewoners aan vrijwilligerswerk gekoppeld. Het COA hoopt dit programma op korte termijn te kunnen uitbreiden. Bovendien organiseert het COA pilots voor toeleiding naar betaald werk. Bijvoorbeeld in de gemeente Almere in samenwerking met Randstad en de gemeente. Ook zijn er door het hele land diverse initiatieven om bewoners in contact te brengen met potentiële nieuwe werkgevers en faciliteert het COA taalles.