Vijf jaar azc Maastricht: ‘Verbinding is het thema van elke dag’

Het asielzoekerscentrum (azc) aan de François de Veijestraat in Maastricht vierde op 6 augustus zijn 5-jarig bestaan met een zomerfeest. Het thema van de dag: verbinding. Bewoners – onder andere van de locaties Mariënwaard en Novotel – vierden deze bijzondere mijlpaal samen met het COA, gemeente, vrijwilligers, samenwerkingspartners en omwonenden. Hoe ziet verbinding er in de praktijk uit? Een rondje langs de aanwezigen geeft een inkijkje. 

Bewoner Hiyam: ‘Meer begrip door verschillende perspectieven’

Hiyam, bewoner en werkzaam bij Ref FM NL, een online radiostation door en voor vluchtelingen, maakt verhalen over het dagelijks leven in het azc: “Vandaag interview ik bezoekers voor een podcast over het zomerfeest. Met de stream kunnen we verhalen delen die anders misschien onopgemerkt blijven.” 

“Het is een manier om bewoners én niet-bewoners te laten horen wie we zijn, wat ons bezighoudt, en waarom we hier samenkomen. We besteden niet alleen aandacht aan feestelijke momenten zoals dit jubileum, maar ook aan persoonlijke thema’s van bewoners, zoals ambities en dromen.  Door verschillende perspectieven te laten horen uit het dagelijks leven, ontstaat er meer begrip. Dat is wat verbinding voor mij betekent.” 

Omwonende Marie-Louise: ‘Verbinding begint bij een open houding’ 

Marie-Louise, woonachtig in de buurt van het azc en voorzitter van Buurtnetwerk Sint Maartenspoort, herinnert zich de opening van de locatie goed: “Sommige omwonenden waren terughoudend en hadden vooroordelen. Zo dachten ze dat bewoners zomaar een telefoon of veel geld kregen. Ik zei: ‘Ga eens naar een open dag, dan zie je wat er écht speelt. En communicéér met deze bewoners.’”

“Mijn Engels is niet perfect, maar om verbinding te maken vind ik taal geen must. Het begint bij een open houding. Dat zie ik ook in onze buurttuin, waar 2 bewoners werken die pas in Nederland wonen. Het zijn echte aanpakkers. We communiceren vooral met gebaren of een glimlach. Alleen als het echt niet anders kan, gebruiken ze een vertaalapp, maar zelfs dan vragen of ze ik in het Nederlands kan reageren, zodat ze de taal kunnen oefenen.”

Vrijwilliger Annemarie: ‘Het groepsgevoel is echt belangrijk’ 

Voor Annemarie, vrijwilliger creatieve activiteiten voor kinderen, is het jubileum een persoonlijke mijlpaal. Ze is er namelijk vanaf dag 1 bij: “Ik deed al vrijwilligerswerk in andere COA-locaties in Maastricht, en ben al 10 jaar vrijwilliger bij het COA, dus toen deze locatie openging, hoefde ik niet lang na te denken. Het contact met de bewoners is warm; ze helpen en werken graag mee in het kinderatelier, waar de activiteiten plaatsvinden. Dat sterke groepsgevoel is voor mij echt belangrijk en heel waardevol.” 

“Bijzonder in de afgelopen 5 jaar? De coronaperiode was een moeilijke tijd, omdat activiteiten voor kinderen stil kwamen te liggen. Wat was ik blij toen we weer konden starten.”

Samenwerkingspartner Serve the City: ‘Je voelt dat het sámen is’

Serve the City, een organisatie die jarenlang activiteiten in azc Maastricht organiseert, zet volop in op verbinding. Begeleider Ingeborg vertelt: “Onze vrijwilligersgroep is heel divers: van gepensioneerden en expats tot scholieren en studenten. Samen met hen organiseren we onder andere maandelijkse groepswandelingen door de stad, waar bewoners graag op afkomen. We lopen dan bijvoorbeeld naar het museum of andere bijzondere plekken in de stad.

“De samenwerking met het COA verloopt uitstekend, vooral dankzij het laagdrempelige contact. Heb ik een vraag, dan is één belletje genoeg om snel geholpen te worden. Het snel met elkaar schakelen zorgt ervoor dat we echt kunnen doen wat nodig is voor de bewoners. Daardoor voel je dat het sámen is.”

Gemeente Maastricht: ‘De lijntjes zijn kort’

De gemeente Maastricht werkt nauw samen met het azc. Zoë, senior beleidsmedewerker: “We hebben goede ervaringen met de Meedoenbalie op de COA-locatie, waar bewoners zich kunnen aanmelden voor vrijwilligers- en betaald werk. Werkcentrum Podium24 brengt hen vervolgens in contact met werkgevers in de omgeving.” Collega Loes vult aan: “Daarnaast houden onze consulenten maandelijks spreekuur op de locatie. Daarmee kunnen we de warme overdracht – de overgang voor bewoners met een vergunning naar de gemeente – soepeler laten verlopen. De lijntjes zijn kort, dat is heel fijn.” 

Locatiemanager azc: ‘Verbinding is het thema van elke dag’

Locatiemanager Leon kijkt tevreden terug op het zomerfeest: “Met 300 bezoekers was de opkomst fantastisch. Verbinding is niet alleen het thema van vandaag, maar eigenlijk van elke dag hier. Want met alle partijen loopt het gewoon goed. Ook op het gebied van participatie en ontmoeting hebben we grote stappen gezet. Zo zijn er bewoners die betaald werk hebben, wat hun zelfstandigheid en netwerk versterkt.”

“Een hoogtepunt uit de afgelopen 5 jaar? We hebben er meerdere, maar de carnavalszitting met onze eigen Prinses Carnaval uit Syrië was toch wel een bijzonder moment. Mijn wens voor de toekomst is om de samenwerking met alle organisaties op deze voet voortzetten en intensiveren, zodat bewoners nog sneller kunnen participeren. Want: hoe eerder, hoe beter!”