“Op 3 december vorig jaar was ik bij een werksessie over de maatschappelijke meerwaarde van ons azc. Mijn twee contactpersonen van de gemeente Boxmeer waren erbij. Rogier, de bestuurlijk vastgoedregisseur van het COA, en twee dames van bureau Brink die ons hielpen bij de digitale brownpapersessie. We zaten in het gemeentehuis, de sfeer was ontspannen. Ik stond in de stand van ‘leuk dat we dit met z’n allen gaan doen’ en dat hadden alle partijen. ‘Zo’n sessie moest ik ook eens doen met mijn team’, bedacht ik me daar. Dat digitale was heel mooi.

Eieren en melk

‘Welke waarden komen in je op als je denkt aan azc Overloon?’, was een van de vragen die Rogier stelde. We keken daarbij eerst naar de harde kant. Het stukje werkgelegenheid voor mensen uit de buurt. Extra leerlingen voor scholen. Extra inkomsten voor ondernemers, zoals de supermarkt in het dorp. Maar ook voor de boeren die meer eieren en melk verkopen. Daarna hadden we het over de zachte kant. Bewoners die vrijwilligerswerk doen in het azc of in de buurt. Die in het dorp of azc mensen ontmoeten, waarbij vriendschappen ontstaan. Kinderen die naar school gaan en vriendjes krijgen. Als het azc verdwijnt, dan valt dat allemaal weg.

  • Asielzoekers kopen eieren bij de boer © Kick Smeets

Duurzaam

Daarna stelde Rogier de vraag: ‘Welke maatschappelijke waarden kun je in de toekomst realiseren met het azc?’ We gingen toen helemaal los met z’n allen. Dat was leuk om te doen. Je kan het zo gek niet bedenken of het kwam langs. Een hotel en wellness, restaurant, ontsluiting van de natuur, opslag voor caravans, vakantiepark, tiny houses voor asielzoekers en jongeren uit de omgeving, bewoners die werken bij boerenbedrijven. Mijn grootste droom is een opleidingscentrum voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. En om alles duurzaam te doen. Het was een mooie brainstorm over wat we in de toekomst voor elkaar kunnen betekenen. Ik was er trots op dat we dat zo heel open konden doen met elkaar.

Kruisbestuiving

Het was ook fijn dat mijn beide contactpersonen erbij waren, ondanks hun drukke banen. Met een van hen werkte ik tot anderhalf jaar geleden veel samen en dacht ik altijd al veel out of the box. Wij zeiden vaker tegen elkaar: ‘Als wij het hier voor het zeggen hadden, wat zouden we dan doen op deze locatie?’ Dat besprak ik dan ook met mijn team en onze bewoners. We wilden allemaal meer kruisbestuiving. Zo ontstond er een kookcursus voor asielzoekers en mensen uit het dorp. En een schoonmaakcursus voor bewoners die al bijna betaald werk konden gaan doen in de buurt. Maar door corona staan veel dingen nu helaas in de wacht.

Trechter

Een paar weken na de werksessie van 3 december vertelde ik aan een andere ambtenaar van de gemeente wat wij hadden gedaan en hoe wij de sessie hadden beleefd. Zij deed op dat moment een beetje lacherig over wat wij hadden bedacht. Wij waren natuurlijk compleet out of the box gegaan. Tot een wellness centrum aan toe, ook om te prikkelen. Natuurlijk moeten alle ideeën nog door de trechter en moeten we kijken wat realistisch is. Maar haar reactie was wel een beetje een domper op onze enthousiaste sessie. Daar moeten we het dus nog wel over hebben. Wie gaan er straks enthousiast mee in de trein?

Besluit

Eigenlijk willen we nu een vervolgsessie plannen, om de ideeën te concretiseren en afspraken te maken over wat we echt gaan doen. Samen met stakeholders zoals ondernemers, scholen en de dorpsraad. Maar het kan zonde zijn om dat nu al te bespreken. De bestuursovereenkomst met de gemeente loopt volgend jaar af en we zijn nog in gesprek. Mag het azc blijven, en zo ja, voor hoe lang? We hebben met de gemeente afgesproken dat we voor de zomer duidelijkheid hebben.

  • Vrijwilligerswerk in de moestuin van het azc © Kick Smeets

Moestuin

Ik ben niet iemand die zich snel laat stoppen. Liever kijk ik wat er in korte tijd en kleinschalig wél mogelijk is. Op 1 april zijn we bijvoorbeeld gestart met een participatieproject. Dat betekent dat meer bewoners vrijwilligerswerk gaan doen, ook in de omgeving zodra corona dat weer toelaat. Op dit moment werken er al bewoners in onze moestuin. We hebben gratis mest en fruitboompjes gekregen van een boer en een kweker uit de buurt. Dat zijn kleine dingen, maar het is wel de verbinding die je met elkaar hebt. Wie weet kunnen we de groenten die we oogsten, gebruiken in een toekomstig azc-restaurant? Zodra we weten dat het azc langer open blijft, geven we wat mij betreft flink gas.”

Dit verhaal is eerder gepubliceerd in VreemdelingenVisie april 2021

De gemeente Boxmeer besloot in juli 2021 om de bestuursovereenkomst voor azc Overloon niet voort te zetten. Lees hier het bericht Geen verlenging voor azc Overloon.