Doetinchem over de Spreidingswet: “Als we allemaal een beetje doen, is het niet zo spannend”

Hoe vangen jullie asielzoekers op? 

“Wij werken aan een uniek woonconcept in de spoorzone: een woongemeenschap voor 150 kansrijke asielzoekers en 150 woningzoekenden in Doetinchem. Waarom en en? We hebben de opgave om asielzoekers op te vangen en dat willen we ook. Tegelijkertijd willen we invulling geven aan het woningtekort voor onze huidige inwoners. In dit woonconcept willen we samenleven, ontmoeten en interculturele uitwisseling bevorderen. Dit helpt ook bij een snelle en betere integratie in de Achterhoekse gemeenschap.” 

“Samen met het COA en Sité Woondiensten tekenden we hiervoor vorig jaar een intentieverklaring. Hiermee startte het haalbaarheidsonderzoek. Na de zomer gaan we hiermee naar de gemeenteraad. We betrekken in een zo vroeg mogelijk stadium sociale partners, denk aan het werk- en ontwikkelbedrijf Laborijn en onze uitvoeringsorganisatie sociaal domein Buurtplein.”

“We hebben in oktober 2023 na ruim een jaar ook een crisisnoodopvang gesloten. Maar de opvangcrisis is niet gestopt. We praten nu met het COA om voor een periode van maximaal 3 jaar in een bestaand bedrijfspand 100 asielzoekers op te vangen. 50 daarvan zijn alleenstaande minderjarige vreemdelingen, dit was op verzoek van het COA.”

Welke betekenis heeft de Spreidingswet voor jullie gemeente?

“Voordat deze wet inging, dachten we al na over duurzame opvang. Daar was wel een aanleiding voor. 9 jaar geleden overviel de toenmalige staatssecretaris ons met het verzoek of we bijna 800 asielzoekers wilden opvangen op korte termijn. Uiteindelijk lukte het met veel inzet, maar je staat toch bij het begin al 3-0 achter. Vooral omdat gemeenteraad en omwonenden zich overvallen voelen. Wij wilden voor de toekomst een stap vooruitdenken, om dit soort situaties te voorkomen. 

Hoe zorgen jullie voor betrokkenheid binnen de gemeente?

“Wij pakken dit regionaal aan. In onze regio (de Achterhoek) moeten wij 1691 asielopvangplekken realiseren. In het nieuwe woonconcept kunnen 150 asielzoekers terecht. Onze buurgemeente Oude IJsselstreek zoekt naar een geschikte locatie voor 500 asielzoekers. Zij trekt hierin samen op met ons, en met het COA.”

“Als ik er zo over nadenk, ben ik trots op onze inwoners en op de gemeenteraad.  In Doetinchem zeggen we: ‘Kump goed’. De nuchtere houding helpt ons hierbij. Als je mensen goed en tijdig informeert, komen ze in de meewerkstand. De gemeenteraad bestaat uit 11 partijen. Die houden we goed aangehaakt over een thema als asielopvang. Ook in Achterhoeks verband. Solidariteit is bij ons een kernbegrip. Daarom zijn wij ook een voorstander van de Spreidingswet. Als we allemaal een beetje doen, is het niet zo spannend.”

Wat zijn de grootste uitdagingen?

“Goed en tijdig onderwijs is altijd een uitdaging in de regio. Wij krijgen veel hulp van gepensioneerde leraren. Het Rijk moet zorgen voor structurele onderwijsfinanciering. Andere uitdagingen zijn zaken zoals genoeg stroom. Wij kampen nu met de vraag: is er genoeg stroom om al deze nieuwe woningen te bouwen? Het zijn praktische zaken, maar onontkoombaar.”

“Bij het opzetten van het nieuwe wooncomplex, werken we nauw samen met het COA. Zo is vanaf dag één de locatiemanager van azc Winterswijk betrokken bij ons projectteam van de woongemeenschap. Wat daar bijzonder is, is dat daar eerst de asielopvang is gebouwd en later pas de wijk eromheen. Een mooi voorbeeld van hoe we opvang kunnen normaliseren.”