Milo Schoenmaker, voorzitter van het COA-bestuur: “Dit is geweldig nieuws, hier hebben we samen met onze partners hard voor gestreden. Onze bewoners en medewerkers zijn ontzettend toe aan perspectief hoe we tot een oplossing gaan komen om uit de crisisstand te raken waar we al veel te lang in zitten. De Spreidingswet gaat daarbij helpen. Komend jaar wordt een overgangsjaar op weg naar meer stabiliteit. Voorlopig zijn we nog niet af van de noodopvang, maar we vertrouwen erop dat, met de duidelijkheid van de wet, regio’s die nog onvoldoende asielopvang hebben snel gaan handelen."
Meer rust en kwaliteit met duurzame locaties
Het belang van de Spreidingswet is dat op termijn noodopvanglocaties niet meer nodig zijn. In plaats daarvan zullen er meer structurele locaties komen, bij meer gemeenten. Kwalitatieve locaties, waar onze bewoners in alle rust de asielprocedure kunnen doorlopen en beginnen met hun toekomst in Nederland of daarbuiten. En waar onze medewerkers onder normale omstandigheden hun werk kunnen doen. Het invoeren van de wet kost natuurlijk tijd. Maar een duidelijke opgave en de gemeentelijke taakstelling zullen er hopelijk voor zorgen dat meer gemeenten snel aan de slag gaan.
Verlengen, omvormen en ontwikkelen
Op dit moment heeft het COA 159 noodopvanglocaties, ten opzichte van 86 reguliere locaties. Voor komend jaar voorzien we een tekort van 10.000 tot 20.000 opvangplekken, vooral door het lange verblijf bij het COA van onze bewoners en het noodgedwongen sluiten van noodlocaties.
Het COA zet ten eerste in om de opvanglocaties waar de looptijd dit jaar van afloopt, te verlengen. Daarmee realiseren we het snelste plekken. Daarnaast gaan we kijken welke noodopvanglocaties en tijdelijke gemeentelijke opvang omgezet kunnen worden naar reguliere opvang. Tenslotte zullen ook nieuwe locaties ontwikkeld moeten worden en dat kost meer tijd.
Wat gaat er veranderen?
Met de Spreidingswet komen er voor het COA grote veranderingen aan, waar we ons al enige tijd op voorbereiden. Het COA krijgt een taak aan de Provinciale Regietafels om samen met provincies tot provinciale opvangplannen te komen. Met gemeenten gaan we aan de slag om meer opvanglocaties te realiseren. Dat kan ook kleinschalig en/of geëxploiteerd door gemeenten zelf zijn, want dat maakt de wet nu mogelijk.
Nog niet alle lagere regelgeving is gereed, dus niet alles is al duidelijk. Voor het COA is het van belang om snel inzicht te krijgen wat exploitatie voor derden precies betekent. Hoe ziet het kwaliteitskader eruit en hoe werkt bijvoorbeeld het toezicht hierop?
Nog vóór 1 februari maakt de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de provinciale opvangopgave en indicatieve verdeling van opvangplekken per gemeente bekend. Deze capaciteitsraming wordt gebaseerd op de Meerjaren Productie Prognose (MPP) en het capaciteitsbesluit van het COA.