Bonte mix bewoners
Jeroen Pomper: “Azc Hoogeveen opende begin 2015 zijn deuren. Een bonte mix van bewoners met diverse nationaliteiten, achtergronden en herkomst vulde al snel het hele centrum. Alleenstaande mannen, vrouwen, maar ook gezinnen. Mondjesmaat kwamen er ook homo’s en lesbiennes binnen; daar werd toen nog relatief weinig specifieke aandacht aan geschonken. Dat kwam mede doordat deze - toen nog hele kleine - groep eigenlijk nog niet echt om specifieke aandacht vroeg. Uiteraard heeft het COA altijd wel aandacht voor kwetsbare personen.”
-
LHBTIQ+-café in azc Hoogeveen © COA
Opeens relatief veel homo’s, lesbiennes en transgenders
“Pas 3 jaar later, in de zomer van 2018, kwamen er opeens relatief veel homo’s en lesbiennes binnen. En transgenders. Hierdoor werd deze kleine, onopvallende maar kwetsbare groep, ook voor ons veel zichtbaarder. Vanaf dat moment wisten wij: deze groep heeft specifieke en gerichte aandacht nodig, net als meerdere groepen azc-bewoners met hun eigen kernmerken en achtergronden.”
Acceptatie LHBTIQ+'s
“De LHBTIQ+'s zijn gevlucht omdat ze niet werden geaccepteerd in hun eigen land. Ze belandden in een azc waar deze acceptatie bij een deel van de bewoners helaas soms nog ver te zoeken is. COA-medewerkers wisten niet altijd hoe ze hier als begeleider mee om moesten gaan en hadden er daardoor soms nog wat moeite mee.”
Gerichte aandacht voor deze groep
Jeroen vertelt verder: “Het was dus tijd voor verandering. Een aantal mensen uit de LHBTIQ+-doelgroep gaf op dat moment aan zich niet altijd veilig te voelen in het azc. Ze wilden graag dat er meer, serieuze en gerichte aandacht en belangstelling voor hen werd getoond. Daarom hebben we vanaf dat moment op ons azc aandachtsfunctionarissen LHBTIQ+ aangesteld en hebben we contact gelegd met diverse belangengroepen waaronder het COC in Drenthe. Er was meer en meer gerichte aandacht voor deze LHBTIQ+-groep in Hoogeveen."
LHBTIQ+-café opgericht
“Wij hebben toen ook een LHBTIQ+-café opgericht. Om de week op dinsdagavond komen LHBTIQ+'s en COA-medewerkers bij elkaar om - onder het genot van een hapje en een drankje - een leuke, relevante en zinvolle avond te hebben. Waar we het dan over hebben? Dat varieert nogal: van relaxte praatsessies, specifieke onderwerpen, het delen van gevoelens en praktische zaken, tot een heuse drag queen-night. De LHBTIQ+-groep doet er toe, is zichtbaar en ze willen dat - steeds meer - vol trots ook aan andere bewoners en collega’s laten zien.”
Veiliger gevoel en meer vertrouwen
“Door deze LHBTIQ+-groep veel zichtbaarder te maken, proberen we waar dat kan taboes te doorbreken. De zichtbaarheid draagt bij aan een groter begrip en een bredere acceptatie, een veiliger gevoel en bovendien in meer vertrouwen in elkaar. Als groep sta je sterker dan in je eentje. Het LHBTIQ+-café heeft er zelfs toe geleid dat er enkele mensen uit de kast zijn gekomen, prachtig natuurlijk!”
Optreden tegen discriminatie
“En ondanks dit alles, is er helaas nog steeds sprake van discriminatie. Al voelen de meeste LHBTIQ+'s zich betrekkelijk veilig in Hoogeveen, ze ervaren in de praktijk toch nog steeds discriminatie. Dat kan bestaan uit (kleine) pesterijen, uitgescholden worden en verbale agressie, tot intimidatie. Dat is absoluut geen pretje. Maar ze weten ook dat wij als COA zeer serieus omgaan met dergelijke situaties. We gaan met daders in gesprek, treffen maatregelen en stimuleren LHBTIQ+'s om een officiële melding te doen bij de politie of Roze in Blauw."”
Door het hele land zijn er meerdere azc's met een LHBTIQ+-café.
Aparte opvang voor LHBTIQ+'s
In 2016 gaf het kabinet aan niet over te willen gaan tot categoriale opvang van LHBTIQ+'s. Het bij voorbaat isoleren van veronderstelde kwetsbare personen geeft een verkeerd signaal af en kan zelfs een stigmatiserend effect hebben. Ook is het niet waarschijnlijk dat alle LHBTIQ+'s geïsoleerd opgevangen willen worden. Gesepareerde opvang voor asielzoekers past niet bij de manier waarop wij met elkaar samenleven in Nederland, en het doet geen recht aan de positie van deze groepen.
Naast bewoners die tot de LHBTIQ+-groep behoren, besteedt het COA in de opvang structureel extra en gerichte aandacht aan meerdere groepen bewoners, ieder met hun eigen kenmerk en achtergrond. We hebben bijvoorbeeld bijzondere aandacht voor analfabeten, Eritreeërs en kinderen in de opvang.
Ook bij de plaatsing van asielzoekers in de opvang houdt het COA zoveel mogelijk rekening met hun achtergrond. We bieden maatwerk om de veiligheid van kwetsbare groepen te vergroten. Zo kunnen we bewoners als dat nodig is, verplaatsen binnen een opvanglocatie. Daarnaast houden we in de begeleiding rekening met eventuele benodigde aanpassingen en aanvullende begeleiding of verzorging vanuit andere organisaties. Waar mogelijk kijkt het COA, als asielzoekers daar behoefte aan hebben, of we asielzoekers bij elkaar kunnen plaatsen.