Het aantal door het COA geregistreerde incidenten waarbij sprake was van agressie en geweld tegen personen nam in 2019 met 25% toe. Incidenten die het meest voorkomen zijn overtredingen van de COA-huisregels. Dat gebeurde in 2019 in totaal 10.366 keer (tegenover 7.472 in 2018).

Huisregel

Om de veiligheid, leefbaarheid en beheersbaarheid in de opvang te borgen, hanteert het COA huisregels. Wanneer bewoners de regels overtreden, volgen maatregelen. Deze variëren van het voeren van een correctiegesprek tot het inhouden van weekgeld of andere verstrekkingen. Incidenten hebben een negatieve impact op de bewoners, de omgeving of de medewerkers op de opvanglocatie. De negatieve impact kan zowel groot als klein zijn. Incidenten met een relatief kleine negatieve impact zijn bijvoorbeeld het niet schoonhouden van de eigen leefruimte of het roken in de eigen kamer.

Onderzoek naar achterliggende oorzaken

Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) gevraagd onderzoek te doen naar de achterliggende oorzaken van de stijging van het aantal incidenten. Een mogelijke verklaring voor de stijging is de groei in de bezetting van de opvanglocaties. De gemiddelde bezetting steeg in 2019 van 21.210 (2018) naar 24.860. Dat is  een toename met 17%. De meest voorkomende nationaliteiten onder de vreemdelingen voor wie het COA een incident registreerde, zijn de Syrische (12%), Marokkaanse (10%) en Algerijnse (10%). De Syrische nationaliteit is ook de meest voorkomende nationaliteit (18%) in de opvang, 3% van de asielzoekers heeft de Marokkaanse nationaliteit en 3% de Algerijnse.

Aanpak hoogste prioriteit

Aanpak van overlast heeft bij alle partijen in de vreemdelingenketen de hoogste prioriteit. Met name in de tweede helft van 2019 is deze aanpak geïntensiveerd. Milo Schoenmaker, bestuursvoorzitter van het COA: “We passen het maatregelenbeleid vaker toe. Ook het uit elkaar halen van groepen is een maatregel die regelmatig wordt ingezet. De overgrote meerderheid van de asielzoekers in Nederland veroorzaakt geen problemen. Een relatief kleine groep zorgt dus voor de overlast. Dit is onaanvaardbaar, ook omdat hierdoor het draagvlak voor de opvang van asielzoekers die bescherming nodig hebben, wordt aangetast”. De geïntensiveerde individuele aanpak van overlastgevers is een belangrijk onderdeel in de gezamenlijke aanpak van het verminderen van overlast, zowel op de opvanglocaties als daarbuiten.

Lees het bericht Vorig jaar meer diefstal en overtreding huisregels door asielzoekers op rijksoverheid.nl.

Download COA Incidentenregistratie 2019