Persoonlijk gesprek over situatie in azc

Voor lhbtiq+'s is hun seksuele gerichtheid of genderidentiteit vaak de aanleiding om hun land van herkomst te verlaten. Maar ook in een opvanglocatie kunnen ze te maken krijgen met een sociaal isolement, discriminatie, onveilige situaties of homofobie.

Lhbtiq+'s kunnen bij COA-medewerkers terecht voor een gesprek over hun situatie in het azc. Het kan voor hen lastig zijn om over hun seksuele gerichtheid, genderidentiteit of intersekseconditie te praten. Velen worden geremd door ervaringen in het land van herkomst of angst voor consequenties. COA-medewerkers maken dit bespreekbaar.

Doorverwijzen: COC Nederland én politie

Als lhbtiq+'s een ‘roze netwerk’ willen opbouwen, verwijzen we door naar organisaties zoals COC Nederland en organisaties in de buurt van de locatie. We wijzen hen op het Cocktail maatjesproject, om een sociaal isolement te doorbreken. Is er sprake van discriminatie of een onveilige situatie? We stimuleren dat lhbtiq+'s dit bij ons melden en een officiële melding doen bij de politie of Roze in Blauw. En aangifte doen bij strafbare feiten. Ook kunnen zij in het azc een weerbaarheidstraining volgen.

  • Lhbtiq+'s tijdens weerbaarheidstraining in gesprek met wijkagent
    Lhbtiq+'s tijdens weerbaarheidstraining in gesprek met wijkagent © Inge van Mill

Optreden tegen discriminatie

Het COA geeft voorlichting aan asielzoekers over het gelijkheidsbeginsel in de Grondwet. Asielzoekers moeten elkaars cultuur, geloof en seksuele geaardheid respecteren. Dat staat in de huisregels en vertellen we in het rechten- en plichtengesprek en in de begeleidingsprogramma's. Ook hangen er posters in de azc’s. Laten asielzoekers elkaar niet in hun waarde? Dan gaan we met ze in gesprek of nemen maatregelen.

Project Welcoming Equality

In het project Welcoming Equality werkt COC Nederland aan het verbeteren van de positie van lhbtiq+-asielzoekers. Het COA werkt mee aan dit project. Een van de activiteiten is het Cocktail maatjesproject. Daarnaast heeft het COC onder andere trainingen voor COA-medewerkers ontwikkeld.

Medewerkers trainen

Het COC heeft vanaf 2017 honderden COA-medewerkers in de azc’s getraind, zodat zij lhbtiq+'s beter kunnen begeleiden. Vanaf april 2024 starten de nieuwe trainingen waarbij er een basistraining en een training specifiek voor lhbtiq+ contactpersonen op locatie beschikbaar is. In 2018 is ook een e-learning module gelanceerd. Medewerkers leren onder andere:

  • hoe je de seksuele gerichtheid, genderidentiteit of intersekseconditie van asielzoekers bespreekbaar maakt
  • met welke problematiek lhbtiq+'s in de azc’s te maken kunnen krijgen
  • hoe je discriminatie, initimidatie of isolatie van lhbtiq+'s signaleert en aanpakt

Progressvlag op alle azc’s

Voor de lhbtiq+-gemeenschap hét symbool van acceptatie: de progressvlag. Daarom hijsen de meeste azc’s dagelijks de vlag en besteden we twee keer per jaar extra aandacht aan het hijs van de vlag op alle azc’s: Internationale Coming Out Dag (11 oktober) en Internationale Dag tegen Homo-, Bi- en Transfobie (17 mei). Hiermee laten we zien dat we een lhbtiq+-vriendelijke organisatie zijn. De progressvlag kan helpen om lhbtiq+-onderwerpen op alle azc’s bespreekbaar te maken.

  • progressvlag en coa clag
    © Mariette Carstens

Samenwerking andere organisaties

Voor de begeleiding van lhbtiq+'s werkt het COA samen met onder meer COC Nederland en organisaties in de buurt van de opvanglocaties. Met COC Nederland hebben we sinds 2014 een samenwerkingsconvenant. Het doel is de positie vanlhbtiq+'s in de azc’s verbeteren en een leefomgeving creëren waarin zij veilig zijn en zich veilig voelen.