Wie zijn alleenstaande jongeren?

Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn asielzoekers jonger dan 18 jaar die bij binnenkomst in Nederland niet werden begeleid door een een ouder of een meerderjarige bloed- of aanverwant. Ze kwamen alleen of samen met andere kinderen of 'vreemde' volwassenen naar Nederland en vroegen hier asiel aan. Deze jongeren krijgen in Nederland een voogd van Stichting Nidos.

Begeleiding

De COA-medewerker begeleidt als een mentor de jongeren om steeds meer voor zichzelf te zorgen. De jongeren leren doelen stellen, krijgen inzicht in hun vaardigheden en zicht op hoe hun toekomst eruitziet. Belangrijk is ook dat de jongeren zich veilig en op hun gemak voelen, want alleen dan kunnen jongeren zich goed ontwikkelen.

COA-medewerkers zijn 24 uur per dag op de locatie aanwezig, waardoor zij de jongeren goed kennen. Per dag zijn er minimaal twee begeleiders in de ochtend, drie in de middag en twee in de nacht. Naast de inzet van COA-medewerkers kan er ook aanvullend inzet zijn van beveiligingsmedewerkers en begeleiding van interculturele mediators.

Structuur

De jongeren leren bij het COA en Nidos een vast dagritme te krijgen dat structuur in hun leven brengt: opstaan, ontbijten, naar school, huiswerk maken, eten, koken. Er zijn duidelijke huisregels, bijvoorbeeld wanneer de jongeren door de week en in het weekend binnen moeten zijn. Het COA controleert twee keer per dag (ochtend en avond) of iedereen aanwezig is. De mentor leert de jongeren over de Nederlandse gewoonten en gebruiken en begeleidt hen in het verder ontwikkelen van vaardigheden. Ze worden gestimuleerd zoveel mogelijk deel te nemen aan activiteiten, ook in de wijk.

  • Alleenstaande jongeren in kamer azc
    Het COA begeleidt jongeren bij de ontwikkeling naar volwassenheid © Inge van Mill

Opvangvormen

Er bestaan  verschillende  opvangvormen voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv):

Procesopvangloctie  amv

In de procesopvanglocaties voor amv (pol amv) vangt het COA jongeren op van 15 tot 18 jaar. In eerste instantie worden zij in de rust- en voorbereidingstijd (rvt) voorbereid op de Algemene Asielprocedure (AA). De rvt duurt ongeveer 3 weken en de aa 8 dagen. Het verblijf op de pol amv is in theorie 7 weken. In de huidige situatie met een tekort aan opvangplekken voor amv kan deze periode echter oplopen tot enkele maanden.

De jongeren doorlopen tijdens de periode in de pol de asielprocedure bij de IND. Deze begint doorgaans een aantal weken na aankomst. Gedurende 8 dagen gaan ze naar de IND voor een eerste en een nader gehoor en hebben ze overleg met hun advocaat. De jongeren worden op de asielprocedure voorbereid door hun voogd van het Nidos, door Vluchtelingenwerk Nederland (VWN) en door hun advocaat.

Tijdens de rust en voorbereidingstijd wordt onderzoek gedaan voor het medisch advies. Dit om te beslissen of een jongere medisch en psychisch in staat is gehoord te worden door de IND. Het onderzoek wordt verricht door een externe partij, onder verantwoordelijk­heid van de IND. Ook worden amv medisch onderzocht op onder andere tbc en infecties door de GGD. Stichting Nidos houdt toezicht op het verloop van de rvt en heeft hier regelmatig contact over met de jongeren.

Daarnaast geeft Vluchtelingenwerk Nederland (VWN) in de rvt algemene voorlichting. Ten slotte legt iedere jongere een bezoek af aan een advocaat ter voorbereiding op de indiening van de asielaanvraag. Tijdens de aa vertelt de jongere zijn vluchtverhaal. De jongere wordt hierin bij­gestaan door de jeugdbeschermer van het Nidos of door Vluchtelingenwerk Nederland. De IND besluit uiteindelijk of een aanvraag ingewilligd of afgewezen wordt.

Vanuit de pol amv vertrekt de jongere naar een vervolgopvangplek. Dat is afhankelijk van de uitkomst van de IND-procedure: wanneer de asielaanvraag is ingewilligd, zal een jongere in een woonvoorziening van een contractpartner van het Nidos geplaatst worden, of in een opvanggezin. Bij een afwijzing van de IND, of wanneer een jongere in de verlengde asielprocedure zit, zal hij of zij naar een opvang van het COA gaan.

Kleine woonvoorziening (kwv)

Vanaf 2016 vangt het COA amv op in kwv’s. Dit is voor jongeren die in de verlengde asielprocedure zitten of van wie de asielaanvraag is afgewezen. Er zijn twee soorten kwv’s. De kwv buiten de azc’s voor jongeren die op het moment van plaatsing jonger dan 17,5 jaar zijn. Hier is 24-uurs begeleiding. Daarnaast zijn er voor jongeren vanaf 17,5 jaar kwv’s op de azc’s . Hier is overdag begeleiding en in de nacht beveiliging aanwezig.

Kleinschalige wooneenheid of woongroep (kwe en kwg)

De kleinschalige opvang van amv in kwe’s en kwg’s valt vanaf 2016 niet meer onder het COA, maar onder het Nidos die het uitbesteedt aan contractpartners. In de kwe’s worden enkel vergunning¬houders opgevangen. In een kwe verblijven jongeren die met enige begeleiding goed voor zichzelf kunnen zorgen. De jongeren koken zelfstandig en ontvangen wekelijks eet- en zakgeld. Deze opvangvorm laat zich het best vergelijken met een klein studentenhuis. In een groep verblijven 3 à 4 jongeren onder dagelijkse mentorbegeleiding (28,5 uur per week). Kinderwoongroepen (kwg’s) zijn woonhuizen voor 12 kinderen. Er is 24 uur per dag begeleiding aanwezig. De begeleiding kookt samen met de jongeren en er wordt gezamenlijk gegeten. De jongeren ontvangen zakgeld.

 

  • Alleenstaande minderjarigen krijgen kookles in kleinschalige woonvoorziening
    Jongeren krijgen kookles in kleinschalige woonvoorziening Oisterwijk © Inge van Mill