Zonder ouder of voogd naar Nederland
Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn asielzoekers jonger dan 18 jaar die bij binnenkomst in Nederland niet werden begeleid door een een ouder of een meerderjarige bloed- of aanverwant. Ze kwamen alleen of samen met andere kinderen of 'vreemde' volwassenen naar Nederland en vroegen hier asiel aan. Deze jongeren krijgen in Nederland een voogd van Stichting Nidos.
Jongeren starten in de procesopvanglocatie
Alleenstaande jongeren van 15 tot 18 jaar vangen we na binnenkomst in Nederland eerst op in de centrale ontvangstlocatie voor amv. Daarna gaan ze naar een procesopvanglocatie waar ze de algemene asielprocedure doorlopen. Ze krijgen daarbij begeleiding van hun COA-mentor en Nidos-voogd. Alleenstaande jongeren van 13 en 14 jaar die Nidos niet kan plaatsen in een opvanggezin, gaan vanuit Ter Apel zo veel mogelijk naar een kleinschalige woonvoorziening.
-
Het COA begeleidt jongeren bij de ontwikkeling naar volwassenheid © Inge van Mill
Daarna: opvanggezin of kleinschalige woonvoorziening
Na de algemene asielprocedure gaan de jongeren naar verschillende opvangplekken:
- Opvanggezinnen: Nidos plaatst amv tot en met 14 jaar in opvanggezinnen.
- Kleinschalige opvangvoorzieningen: Nidos plaatst amv vanaf 15 jaar met een verblijfsvergunning in kleinschalige opvangvoorzieningen (KSO) in gemeenten.
- Kleinschalige woonvoorzieningen: het COA plaatst amv vanaf 15 jaar zonder verblijfsvergunning in kleinschalige woonvoorzieningen (kwv). Hetzelfde geldt voor amv van 13-14 jaar waar Nidos geen opvanggezin voor heeft.
Het COA en Nidos zijn allebei voor een deel verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van alleenstaande jongeren.
Kleinschalige woonvoorzieningen: bij een azc of daarbuiten
In de kleinschalige woonvoorzieningen (kwv) van het COA wonen 16 tot 20 jongeren. De kwv staan op het terrein van een azc of daarbuiten. De kwv buiten een azc zijn voor amv die bij aankomst in Nederland jonger zijn dan 17,5 jaar. De jongeren krijgen daar 24/7 begeleiding. De kwv bij een azc zijn voor amv vanaf 17,5 jaar die zelfstandig genoeg zijn en minder begeleiding nodig hebben. Zo kunnen zij op hun 18e makkelijk overstappen naar het azc.
Jongeren blijven in dezelfde regio
De kwv zijn verdeeld over regio’s met een totale opvangcapaciteit van maximaal 100 personen binnen een doorsnede van ongeveer 15 km. We plaatsen jongeren waar mogelijk niet over naar een andere regio. Zo kunnen zij in de omgeving blijven wonen die ze kennen, waar ze naar school gaan en sociale contacten hebben.
-
Jongeren krijgen kookles in kleinschalige woonvoorziening Oisterwijk © Inge van Mill
24/7 begeleiding in kleinschalige woonvoorzieningen
In de kleinschalige woonvoorzieningen buiten het azc (voor amv jonger dan 17,5 jaar) zijn 24 uur per dag COA-medewerkers aanwezig. Zij begeleiden de jongeren bij hun ontwikkeling naar volwassenheid. Ook bereiden zij hen voor op hun toekomst in Nederland of het land van herkomst. Jongeren die Nederland moeten verlaten, krijgen daarbij begeleiding van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V).
Competenties ontwikkelen
De jongeren krijgen in de kwv een mentor die altijd in de buurt is en weet welke begeleiding zij nodig hebben. De mentor leert hen over de Nederlandse gewoonten en gebruiken. Ook werken ze samen aan vaardigheden, zoals op tijd naar school gaan of zelfstandig een afspraak met de huisarts maken. Jongeren kunnen in de kwv of beschermde opvang ook een weerbaarheidstraining volgen.
De mentor en jongere brengen de huidige vaardigheden in kaart, formuleren ontwikkeldoelen en zetten die in een begeleidingsplan. De doelen stemmen ze af met de Nidos-voogd. De jongeren werken onder begeleiding van hun mentor aan de doelen en kunnen zo hun zelfstandigheid vergroten. We toetsen regelmatig of de jongeren zich veilig voelen, want alleen dan kunnen zij zich goed ontwikkelen.
Begeleiding bij dagelijkse activiteiten
De jongeren in een kwv doen dezelfde dingen als hun Nederlandse leeftijdgenoten. Ze zijn leerplichtig en gaan door de week naar school: de internationale schakelklas (ISK). Ze sporten, kijken film of doen mee met activiteiten van het COA of in de buurt. COA-medewerkers begeleiden de jongeren bij de dagelijkse activiteiten. Ze checken bijvoorbeeld of ze op tijd opstaan, gezond eten en hun kamer schoonmaken. Ook maken ze afspraken met de huisarts en gaan mee naar gesprekken op school.
In de kwv gelden huisregels. De jongeren moeten zich 2 keer per dag melden bij de COA-medewerkers, zodat we weten dat ze 'thuis' zijn.
Mensensmokkel en -handel: beschermde opvang
Alleenstaande jongeren zijn kwetsbaar en kunnen slachtoffer worden van mensenhandel en/of mensensmokkel. Zijn er signalen van mensenhandel en/of mensensmokkel, dan kunnen we jongeren in de beschermde opvang plaatsen.
